ابزار دقیق برای اندازه‌گیری کیمیت‌ها استفاده می‌شود. افزون بر قابلیت اندازه‌گیری، توانایی انتقال، نمایش، ثبت و کنترل پارامترها را دارا هستند. در این مقاله به معرفی ابزار های دقیق تجهیزات صنعتی خواهیم پرداخت.
امیدواریم برای شما این معرفی مفید واقع شود.
به طور حرفه‌ای ابزار دقیق یک نوع زیرساخت برای سیستم کنترل و اتوماسیون وسایل است. این وسایل شامل ابزار‌هایی مانند فلومتر، فلو کنترلر، کنترلر فشار، پمپ، دتکتورگازیف ژنراتور، رآکتور آزمایشگاهی و... هستند. با کمک ابزار دقیق می‌توان دما، فشار، فلو، سطح مایعات و... را در پروسه های صنعتی به شکلی دقیق اندازه‌گیری کرد. به بیان ساده‌تر ادواتی هستند که بر اساس کمیت موردنظر در سیستم تحت کنترل، بر اساس استانداردهایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ابزارها بسیار دقیق هستند و خروجی آنها دارای کمترین خطا است؛ بنابراین به آنها ابزار دقیق می‌گویند. یک ابزار دقیق را می‌توان به دو قسمت عملکردی و پارامتری تقسیم بندی کرد.
حتما می‌دانید که دقت در تمام مراحل و امور صنعتی حرف اول را می‌زند. بدون دقت و ریزبینی در صنایع، کاری پیش نخواهد رفت. برای همین دلایل، ابزارهای دقیق صنعتی تولید شدند.
در تمام صنایع ردپای بزرگی از ابزار دقیق‌ها دیده می‌شود که برای بی نقص کردن امور بهترین هستند. برای اندازه گیری دقیق پارامترهایی مانند ولتاژ، جریان و توان حتی در یک تابلو برق کوچک نیز از ابزار دقیق استفاده می‌شود.
در صنایع نفت و حوزه‌های مشابه آن، اغلب تولیدات و محصولات نوعی مایع هستند که خط لوله‌ای برای انتقال این مایعات دارند. آنها مخازنی برای ذخیره و سیستمی برای اندازه گیری پارامترهای مختلف باید داشته باشند.
به این مثال توجه کنید:
فلوی نفت در حال عبور از خط لوله انتقال، سطح مخازن ذخیره سازی و یا فشار گاز درون مخازن است. تمام این موارد گفته شده دارای پارامترهایی هستند که برای اندازه گیری نیاز به ابزار دقیق دارند. بدون این نوع ابزار ممکن است حتی خطاهایی کوچکی پیش آید که در اندازه‌گیری‌ها باعث به وجود آمدن ضررهای بسیار کلانی گردد.
همانطور که پیش‌تر گفتیم هر صنعتی برای کنترل صحیح فرایندهای تولید، نیاز به اندازه گیری پارامترهایی دارد.
کاربرد ابزار دقیق در این صنایع به صورت زیر است:
· بررسی و اندازه‌گیری سطح سیلوهای ذخیره سازی سیمان
· بررسی و اندازه گیری فشار بخار دیگ‌های بخار
· بررسی و اندازه گیری دبی خروجی مایعات و ضایعات
· سنجش و اندازه‌گیری وزن محصول تولید شده
در قسمت زیر می‌توانید ابزارهای دقیق تجهیزات صنعتی را مشاهده کنید. در ادامه موارد زیر را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
· سنسور
· نمایشگر
· دیتالاگر
· مبدل
· کنترلر
· ترانسمیترها
· عنصرنهایی
سنسور وسیله‌ای است که می‌تواند کمیت‌های فیزیکی را به الکتریکی تبدیل کند و آنها را اندازه گیری کند. برای مثال کارایی یک سنسور دما این است که مقدار دما را اندازه‌گیری و آن را به سیگنال الکتریکی تبدیل کند. به طورکلی برای نمونه برداری از انواع پارامترهای فیزیکی و شیمیایی کاربرد دارند.
برای نمایش دادن میزان و مقدار پارامترهای اندازه گیری شده باید از نمایشگر استفاده کرد. البته باید نمایشگرها ورودی استانداردی داشته باشند. برای مثال برای نمایش مقدار فشاری که توسط یک سنسور اندازه گرفته شده است از آن استفاده می‌کنند. نمایشگرها یک نوع راه ارتباط بصری بین سیستم کنترلی، ابزار دقیق و انسان هستند.
دیتالاگر نوعی ابزار دقیق است که برای ثبت داده‌ها استفاده می‌شود. برای کنترل یک فرایند و پس از آن مستند سازی مقادیر و رخدادهای آن فرایند از دیتالاگر کمک می‌گیرند. برای آزمایشات و تحقیقات تجربی و تئوری بسیار کاربرد دارند.
مبدل ها همانطور که از اسم‌شان پیداست، پارامترهای اندازه گیری شده توسط سنسورها را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌کنند. سنسور هنگامی که مقدار فشار را اندازه گرفت، آن را به مبدل تحویل می‌دهد تا به سیگنال الکتریکی و قابل انتقال در شبکه ارتباطی تبدیل شود.
قسمت اصلی و مهم کنترل فرایندها توسط کنترلرها انجام می‌شود. برای مثال کنترلرها با انجام پردازش‌های لازم بر روی داده سنسورها، فرمان‌های کنترلی لازم را ارسال می‌کنند.
ترانسمیترها تجهیزاتی هستند که کل فرایندهای انجام شده توسط سنسور، تبدیل و تقویت سیگنال‌ها را در یک مجموعه انجام می‌دهند. آنها را می‌توان در پروسه‌های بزرگ صنعتی استفاده کرد.
عنصر نهایی مرحله آخر هر پروسه صنعتی است. در یک پروسه عنصر نهایی می‌تواند یک کنترل ولو باشد، در پروسه‌ای دیگر یک موتور الکتریکی یا در دیگری جک‌های نیوماتیک و هیدرولیکی باشد. به طور کلی هزاران نوع عنصر نهایی وجود دارد.
ابزار دقیق‌ها از قسمت های زیر تشکیل می‌شوند:
پارامترهای مختلفی در صنایع برای اندازه گیری وجود دارند.
مهمترین آنها به صورت زیر هستند:
· اندازه گیری فشار
· اندازه گیری درجه حرارت
· اندازه گیری جریانات سیالات
· اندازه گیری ارتفاع مایعات
در ابتدای انقلاب صنعتی و تا همین چندی پیش در صنایع، کنترل به‌وسیله عوامل انسانی انجام می‌شد. با پیشرفت علم، سیستم‌های کنترل اتوماتیک به وجود آمدند. امروز برای کنترل از ترانزیستورها می‌شود.
محرک ها، سیگنال خروجی را از قسمت کنترل‌کننده می‌گیرند و متناسب با این سیگنال‌ها عمل می‌کنند. شیرهای کنترل و الکتروموتورها نوعی محرک هستند. آنها با انجام فرایندهایی باعث کنترل پارامترهای اندازه گیری شده در مقدار مطلوب و مورد نظر می‌شوند.
این ابزارها پایه و اساس امور صنعتی هستند و بدون آنها هیچ عملی انجام نخواهد شد. در آخر امید است به طور جامع به معرفی ابزارهای دقیق تجهیزات صنعتی پرداخته باشیم.